Groepsdruk

"De Heer draaide zich om en keek Petrus aan, en toen herinnerde Petrus zich de woorden van de Heer: 'Nog voor er vannacht een haan heeft gekraaid zul je mij driemaal verloochenen.' Hij ging naar buiten en huilde bitter." (Lucas 22: 61 en 62)

Er zitten zowel positieve als negatieve aspecten aan groepen mensen. Als je onderdeel uitmaakt van een groep sta je sterker. Het is niet voor niets dat er vakbonden bestaan, waarbij werknemers zijn aangesloten om sterk te staan tegenover hun werkgevers. De collectiviteit moet de rechten van werknemers verdedigen. Zo bestaan er ook collectiviteiten binnen de ziektekostenverzekering en bijvoorbeeld bij energiemaatschappijen. Als je een collectief vormt krijg je korting. Zo heeft het deel uitmaken van een groep zelfs een financieel voordeel.

Toch kunnen groepen mensen ook een hoop ellende met zich mee brengen. Ik denk aan hulpverleners die tijdens hun werkzaamheden worden lastig gevallen door uitgaanspubliek. Waarschijnlijk zouden deze 'stappers' individueel niet zoveel aanrichten. Maar de invloed van de groep doet hen boven zichzelf uitstijgen. In dit geval niet in positieve zin.
Daarnaast maakt deel uitmaken van een groep het ook nog wel eens lastig om uit te komen voor je eigen mening. Vooral wanneer het merendeel van de groep een andere visie heeft dan dat jij hebt. Zo kunnen vervolgde christenen in het nauw worden gedreven als ze gedwongen worden om hun geloof te verloochenen. Of denk maar aan ieder ander voorbeeld waar mensen niet zichzelf mogen zijn, maar zich moeten aanpassen aan de meerderheid van de groep.

Toen Jezus tegen zijn apostel Petrus zei dat deze hem driemaal zou verloochenen, kon Petrus dat niet geloven. Petrus was er toch van overtuigd dat Jezus de Zoon van God was en had dit al vele malen aan anderen bekend gemaakt. Toen hij uiteindelijk Jezus toch verloochende schoten de woorden van Jezus hem te binnen en 'hij huilde bitter'. Vaak wordt, als dit verhaal over Petrus wordt aangehaald, ingegaan op het verloochenen zelf. Dat Petrus toch ook maar een mens was en dat Jezus hem gelukkig vergaf. Ik denk dat het verder gaat. Staat het verloochenen centraal of de druk van de groep? Petrus maakte eerst deel uit van een groep apostelen. Samen stonden zij sterk en soms hadden ze het idee dat ze de hele wereld aan konden. Toen Jezus werd opgepakt in Gethsémané viel de groep uiteen. De apostelen sloegen op de vlucht en een ieder koos zijn eigen weg. Ze waren niet langer samen maar stonden er alleen voor. Zo ook Petrus. Toen hij wilde weten hoe het met Jezus zou aflopen ging hij naar de plek waar Jezus berecht werd. Op een afstand keek hij toe. Tot iemand hem herkende als één van zijn apostelen. Tot driemaal toe. Soms verraadde zijn accent hem. Petrus ontkende Jezus te kennen. De groepsdruk werd hem teveel. Alle ogen waren op hem gericht. Wat zou er met hem gebeuren als hij zei dat hij Jezus wél kende?

Petrus' gedrag is niet abnormaal vind ik. Het zou mij ook kunnen overkomen. Wat zou ik doen als ik in een land in het Midden Oosten woonde en mensen mij zouden dwingen om een ander geloof aan te hangen? Wanneer ik doodsbedreigingen zou krijgen? Tegenwoordig is het niet populair mee te gaan met de mening van de meerderheid. Vrijheid, blijheid is een groot goed. Verstandelijk kun je misschien wel achter je mening staan, maar wat doe je nu echt als de meesten een andere mening hebben. Ik vind het maar lastig. En dan word ik nog niet eens bedreigd.

Reacties

Populaire posts