De uitdagingen van het 'zelf'

Onze kinderen hebben het al van jongs af aan: de wens om 'alles zelf te doen'. Regelmatig klonk en klinkt dan ook dat ene woord: zelf. Het begon al met het eten: wat goed bij onze kinderen paste was de zogenaamde Rapley methode. Zelf onderzoeken, peuzelen, ruiken, weer op het bord gooien. En natuurlijk lekker smeren. Een maaltijd met tomatensaus zorgde ervoor dat de gezichten soms met een dikke rode laag bedekt werden. Net als de kinderstoel en de tafel. Onze kinderen genoten ervan. Wij ook hoor, al kostte het heel wat snoetendoekjes om een en ander weer te fatsoeneren.

De drang naar het zelf begon op latere leeftijd steeds meer terrein te winnen. Onze dochter leerde op de peuterspeelzaal zelf haar jas aan te trekken. Gewoon omgekeerd op de grond leggen, armen erdoor steken en over het hoofd zwiepen. De rits dicht krijgen was dan wel weer een beetje lastig. Onze zoon heeft deze truc met de jas onlangs ook geleerd. Zijn drang naar het zelf weet wel raad met de uitdagingen van de rits. Hij vraagt mij gewoon om een beginnetje te maken en voor de rest kan hij het zelf wel weer.
Onze kinderen vinden het geweldig om tegen het eind van de maaltijd zelf de toetjes te regelen. Ze hebben daarbij kennelijk een taakverdeling afgesproken. Onze dochter richt zich op de toetjes in de koelkast en onze zoon zorgt voor de schaaltjes. Wel zo handig om als ouders even de kans te krijgen om uit te buiken.

Waar het zelfstandig zijn van onze kinderen handig en ook wenselijk is, zit er ook een keerzijde aan dat zelf. Op momenten dat je eigenlijk geen tijd hebt voor dat zelf: als je om 8 uur 's morgens beide kinderen op de fiets moet hebben zitten om de een op tijd bij de gastouder af te leveren en de ander op school. Of wanneer je gewoon even helemaal geen zin hebt in dat zelf.
Wat mij opvalt is dat het zelf van mijn dochter soms plotseling met vakantie kan zijn. Wanneer er juist alle ruimte en tijd is voor dit zelf. En mijn hulp wordt ingeroepen bij het aankleed ritueel. Dan lijkt het erop dat mijn dochter ineens is vergeten hoe ze haar pyjama uit krijgt en haar kleding weer aan. In deze situatie probeer ik het zelf van haar uit te dagen door een beginnetje te maken. Het in ieder geval even zelf te proberen.

Ik beschouw het maar als de grote leerschool op weg naar zelfstandigheid. Om later op eigen benen te kunnen staan. Met vallen en opstaan. En mijzelf houd ik dan maar voor dat in alle situaties waarin ik te maken heb met dit zelf van de kinderen,  geduld een schone zaak is.


Reacties

Populaire posts